بیتکوین رایگان

آب نه یک کالای مصرفی که شاخص توان مهندسی تولید در کشور به شمار می رود و در بسیاری از معادلات اجتماعی و سیاسی و حتی دیپلماسی خارجی نیز ، ابزار چانه زنی به شمار رفته و بسیاری از معادلات سیاسی منطقه ای بر محور آب می چرخد.

استاد دانشگاه تهران با اشاره به مقاله مجله ساینس درباره تولید آب کشاورزی از منابع آبی دریایی افزود : اخیرا یادداشتی در مجله ساینس نوشته شده که در آن به توان مهندسی اتمی در شیرین کردن آب دریا اشاره شده بود و اینکه برخی کشورهای عربی با شیرین کردن آب با استفاده از فناوری هسته ای سطوح بسیار گسترده ای از صحرا را به باغ میوه و مزارع تبدیل کرده و ادعای صادرات محصول هم می کنند ، خوشبختانه ما نیز به عنوان تنها کشور حاشیه خلیج فارس که دارای فناوری اتمی است، می توانیم به شیرین کردن آب دریا اقدام کنیم و با توجه به منابع آبی ، شیرین کردن آب کاملا توجیه پذیر نیز هست.

آبیاری غرقابی محصولات صیفی و سبزی که در سبد تغذیه ای خانوار بیش از 61 درصد را تشکیل می دهد مصداق کامل هدررفت آب در تولید این محصولات است به گونه ای که وزیر جهاد کشاورزی از ممنوعیت تولید صیفی جات در فضای باز نیز خبر داده است. به گزارش ایرنا وزیر جهاد کشاورزی اعلام کرد: دولت با هدف توسعه کشت گلخانه ای، کشت در عرصه و فضای باز سبزیجات و صیفی جات را ممنوع می کند. محمود حجتی افزود: با توجه به محدودیت های آبی در کشور حرکت کشت سبزی و صیفی به سمت گلخانه ای امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. وی با بیان اینکه برای تولید خیار در فضای باز یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون متر مکعب آب مصرف می شود، ادامه داد: اگر کشت این میوه به داخل گلخانه برود، بیش از یک میلیارد مترمکعب در آب مصرفی برای تولید این محصول صرفه جویی می شود.محمد علی حمیدی کارشناس ارشد کشاورزی و سازه های نوین آبیاری نوین نیز در این خصوص می گوید: از 4 سال پیش پرداخت 80 درصدی تسهیلات پروژه های آبیاری نوین در کشور آغاز شده و هدف از این تسهیلات بلاعوض جلوگیری از هدر رفت آب و افزایش راندمان آبیاری عنوان شده است و این در حالی است که اجرای این پروژه به دلیل اینکه بخش هایی از تجهیزات آن وارداتی بوده ، نوعی وابستگی ایجاد کرده ضمن اینکه ساختار فیزیکی و شیمیایی آب های زیرسطحی ایران به گونه ای است که پروژه های آبیاری تحت فشار به زودی کارایی خود را از دست می دهد.وی ایجاد مزارع گلدانی را پیشنهاد دیگری درخصوص افزایش راندمان آب دانست و افزود : احداث مزارع گلدانی هم اکنون در برخی کشورهای توسعه یافته آغاز شده است.

یکی از راهکارهایی که به منظور ایجاد چرخه آب ارائه شده ایجاد شبکه های فاضلاب و تولید آب خام از پسماندهای شهری است از این رو اجرای شبکه های فاضلاب شهری در دستور کار وزارت نیرو قرار گرفت اما اجرای کند و غیرکارشناسی آن موجب شد که عملا تا کنون تنها کمتر از 40 درصد از سطوح شهری ( جمعیت شهری) زیر پوشش شبکه فاضلاب قرار گرفته و پیش بینی می شود در چند سال آینده (کمتر از 10 سال ) که این درصد پوشش به 70 درصد خواهد رسید ، بیش از 50 درصد شبکه فرسوده خواهد بود و نیاز به بازسازی و نوسازی خواهد داشت.

اگر چه بخش کشاورزی و صنایع جانبی آن متهم به مصرف 80 درصدی منابع آب است اما کارشناسان نظری متفاوت در این خصوص دارند و براین باورند که مجموعه ای از سوء مدیریت ها در مدیریت تولید ، توزیع و مصرف آب موجب شده که کشاورزان متهم به هدررفت آب شده و کمبود آب کشاورزی و پایین رفتن سطح آب های زیرزمینی را به کشاورزی غیراصولی و غیرعملی نسبت دهند.

دکتر احمد شایسته مدرس آبیاری دانشگاه تهران در این خصوص می گوید : وزارت نیرو در احداث کانال های درجه 2 و 3 ( انتقال آب از حوضچه های پشت سد تا مزرعه ) کوتاهی کرده است لذا بخشی از آب در مسیر انتقال به مزرعه تبخیر شده و یا با نشت به سطوح زیرین خاک از دسترس خارج می شود ، علاوه بر آن وزارت نیرو نسبت به حفرچاه های غیرمجاز حتی در دشت های ممنوعه سهل انگاری کرده و موضوع را با اخذ جریمه حل و فصل کرده است! وی ادامه داد : وزارت جهاد کشاورزی هم در معرفی کشت جایگزین و الگوی کشت مقصر است.

در هر حال طبق اعلام مرکز پژوهش های مجلس در حال حاضر تلفات آب کشور برابر 25 درصد (معادل 1410 میلیون متر مکعب در سال) است که حدود 13.4 درصد (معادل 756 میلیون متر مکعب در سال) آن مربوط به هدررفت واقعی (نشت و فرار فیزیکی از شبکه توزیع) و 11.6 درصد آن نیز مربوط به هدررفت غیرفیزیکی است. جانباز مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور نیزدر این خصوص اعلام کرده که 24 درصد آب شرب مصرفی کشور درآمدزا نیست و سالانه مقدار زیادی از آب شرب کشور که با هزینه های زیادی تأمین می شود، هدر می رود. وی ارزش ریالی آب هدررفته را به صورت سالیانه بیش از ۵۳۱۳ میلیارد ریال دانسته که رقم بسیار تامل برانگیزی است.دریافت